Harde werkers - Column

Regelmatig krijg ik de serieuze vraag wanneer ik ga beginnen om onze tuin klaar te maken voor het regenseizoen. Want in het regenseizoen moeten de akkers klaar zijn om maïs te zaaien. Zo ook onze tuin, of beter gezegd: het stuk kale grond en stof voor ons huis.

Het overgrote deel van de Malawiërs leeft van de landbouw, wel 80 procent van de bevolking is ervan afhankelijk. Dat is goed te zien in de gebieden om ons heen, waar iedereen zijn eigen stukje grond heeft. Werkelijk elke familie op het platteland heeft wel een stukje grond waar ze in het regenseizoen maïs op telen. Dat kan alleen in het regenseizoen, omdat het in andere tijden van het jaar te droog is om zonder irrigatie te telen. De zomer is daarom, ondanks de hitte, de beste tijd om het land klaar te maken om te zaaien.

Eerst worden de akkers schoongemaakt. Al het gras, onkruid en de gewasresten worden op hopen gegooid en in brand gestoken. Dat gaat gepaard met heel veel rook en as. Samen met de kook- en afval vuren zorgt dit regelmatig voor een blauwe waas om ons huis. Na een tijdje in het drukke Rotterdam gewoond te hebben was ik blij dat ik weer in de frisse lucht van het platteland kon wonen. Maar dat valt soms vies tegen, voor frisse lucht moet je niet in Malawi zijn…

Nadat de akker schoon gebrand is, wordt de grond omgespit. Dat gebeurd uitsluitend met de hand, dus dat is zwaar werk. Als de akker helemaal gespit is, is het wachten op de eerste, ‘diepe regens’. Dat zijn niet de eerste buitjes die nauwelijks het stof nat maken, maar de echte, tropische regens die diep in de grond doordringen. Dan is er geen tijd te verliezen en moet er zo snel mogelijk gezaaid worden! Na het zaaien komt bemesten, onkruid wieden en uiteindelijk het oogsten.

Al dat werk moet buiten werktijd om gedaan worden. Als ‘hardwerkende Nederlander’ kon ik me in het begin enorm opwinden over de Afrikaanse werkmentaliteit: ’s morgens zijn ze nooit op tijd en aan het einde van de middag zijn ze stipt om half vijf vertrokken! In werkelijkheid hebben ze er ’s morgens voor werktijd al een paar uur hard werken op zitten. En ’s middags, wanneer ik thuis aan de koffie nog na zit te denken over de werkhouding van de mensen hier, staan zij al weer op hun akkers. Denkend aan die blanke, die maar koffie zit te drinken en zijn akker niet op tijd klaar heeft voor de regen…